ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལྟར་ན། བོད་ཡར་ལུང་རྒྱལ་བརྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཉེར་བརྒྱད་པ་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་གཉན་བཙན་གྱི་རིང་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབུ་བརྙེས་པར་བཞེད་དེ། རྒྱུ་མཚན་ནི། རྒྱལ་བོ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་ཡིན་པས། ཉིན་ཞིག་སྐུ་མཁར་ཡུམ་བུ་བླ་སྒང་ན་བཞུགས་པའི་སྐབས་སུ་གསེར་ཡིག་ཏུ་བྲིས་པའི་སྤང་ཀོང་ཕྱག་རྒྱ་བ་དང་སྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཕྱག་རྒྱ། མདོ་སྡེ་ཟ་མ་ཏོག གཡུའི་མཆོད་རྟེན་བང་རིམ་བཞི་བ་ཅན་གཅིག་བཅས་མདུན་གྱི་ནམ་མཁའ་ནས་བབས་ཏེ་བོན་ཆོས་གང་ཡིན་ངོ་མ་ཤེས་པས་མཚན་ལ་གཉན་པོ་གསང་བར་གསོལ་ནས་དཀོར་མཛོད་དུ་བཅུག་སྟེ་གསེར་སྐྱེམས་སོགས་ཀྱིས་མཆོད་ཟེར། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་འདི་ལ་བཞེད་སྟངས་ཅུང་ཙམ་རེ་མི་འདྲ་མོད། ཕལ་ཆེར་ཞལ་མཐུན་དུ་བཞུགས་ཤིང་བོད་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་ཕལ་མོ་ཆེར་བཀོད་ཡོད་པས་འདིར་སོ་སོའི་ལུང་མི་འདྲེན་པར་བྱ། གཏམ་རྒྱུད་འདིས་བོད་ལ་ཐུབ་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཕེབས་པ་དང་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་བོད་དུ་དར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ཙམ་མཚོན་པ་མ་གཏོགས་བོད་དུ་དར་མགོ་བརྩམས་པའི་དུས་ངོ་མ་ནི་ཕྱིས་ཀྱི་བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་རིང་ཡིན་པ་ཀུན་ནས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར་རོ།
དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། གོང་སྨྲས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་འཛིན་ས་ནི་བོད་ཀྱི་ཐུབ་བསྟན་པའི་ཆོས་འབྱུང་དང་དེ་མཚུངས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་རྣམས་ཡིན་ལ། བོད་ཀྱི་གཤེན་བསྟན་པའི་ཡིག་ཆ་ལྟར་ན་བོད་དུ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ཐོག་མར་ཕེབས་པའི་དུས་ནི་གོང་སྨྲས་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྔ་སྟེ་བོད་རྒྱལ་གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་གྱི་སྐབས་ཡིན། གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་ཞེས་པའི་བོད་ཀྱི་ཐོག་མའི་རྒྱལ་བོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཐོའི་སྐོར་ལ་བོད་ཀྱི་ཡིག་ཆ་རྙིང་བར་མི་མཐུན་པ་ཤིན་ཏུ་མང་ལ། ལ་ལར་སྔ་གཞུག་གི་གོ་ལྡོག་ཀྱང་བརྗེས་འདུག་མོད། འདིར་བཤད་བོད་ལ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ཕེབས་མྱོང་བའི་དུས་ནི་ཕལ་ཆེར་གནམ་གྱི་ཁྲི་བཙན་པོ་དང་ལ་ལར་སེང་ཁྲི་བཙན་པོ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་དགོས（གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་གྱི་མཚན་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ཟུར་དུ་བཀོད་པའི་ལྷན་ཐབས་རེའུ་མིག་ཅན་དུ་གསལ）དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། བོད་གྱི་བསྟན་འབྱུང་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཁ་ཤས་སུ་སེང་ཁྲིའི་སྐབས་སུ་ང་མིན་ཆོས་པོ་བྱ་བའི་རྒྱ་གར་བ་ཞིག་བོད་དུ་སླེབས་པའི་སྐོར་བཀོད་བ་དེའོ། གཤམ་ནས་གཡུང་དྲུང་གླིང་གི་དཔོན་སློབ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་མཚན་(དུས་རབས་༡༩ – ༢༠)གྱིས་བརྩམས་པའི་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པའི་དཀར་ཆག་རྨད་བྱུང་ནོར་བུའི་མགུལ་རྒྱན ① )(༡༩༤༥ལོ་བརྩམས་གྲུབ)ལྟར་བཀོད་ན། རྒྱལ་བོ་དེ་བདུན་ནི་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་ཞོད་ཀྱི་དམུ་ཐག་སྐྱ་ན་རེ་ཡོད་པས་ལོ་བརྒྱ་རེ་ནས་སྲས་རྒྱལ་སར་བཀོད་དེ་དམུ་ཐག་རྒྱུད་ནས་མཁའ་སྤྱོད་དུ་གཤེགས་པས་གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་ཞེས་བྱའོ། དུས་དེ་ཙམ་ན་བདུད་ང་མིན་ཆོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ། སྟོན་པའི་དུས་དུ་འདུལ་བའི་དུས་ལ་མ་བབས་ནས་མཐའ་ཡི་མུན་པ་ཆེན་པོ་ལ་བཅུག་པ་དེ་ལས་དང་སྨོན་ལམ་ལོག་པའི་དབང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་མཐར་སླེབས་སྟེ་མི་ལྤགས་ཀྱི་གཡང་གཞི་གྱོན། རྡོ་རྗེ་དང་དྲིལ་བུ་ཐོགས་ནས་ཁ་ནས་ཆོས་བྱེད་ཟེར་ཞིང་མི་རྣམས་བསླུས་ཏེ་གཡུང་དྲུང་གི་བོན་ཟེར་བ་རྫུན་ཡིན། དེས་ན་སེམས་ཅན་ཆོས་བྱེད་དགོས་པས་དུས་བཟང་དགུ་ལ་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབས་པའི་ཐབས་ང་ལ་ཡོད་པས་སངས་རྒྱས་འདོད་ན་ང་ཡིན་དྲུང་དུ་ཤོག་ཟེར།
ཁོ་ལ་གང་འདུན་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསད་དེ་ཤ་ཟོས་པགས་རུས་གོས་རྒྱན་ཐམས་ཅད་རྐུན་དོང་དུ་བྲུབ། ཐམས་ཅད་ཕུང་བོ་ལྷག་མེད་དུ་སངས་རྒྱས་ཟེར། ལ་ལར་དུག་གི་མྱོས་ཆུ་བླུད་དེ་ཞག་འགར་བཞག་སྟེ་སྒྲུབ་པ་མ་བྱང་ཟེར། དེ་ནས་འབྱང་དུ་ཉེ་ཟེར་བསད་དེ་ཟོས། འོག་མིན་གྱི་དབྱིངས་སུ་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རུ་བཞུགས་པའི་ཐུགས་སུ་བསྙུངས་ཏེ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་ན་ལྷ་བུ་ཏམ་པ་ཏོག་དཀར་འདུག་པ་དེས་ཐུལ་བར་དགོངས་ཏེ་སྟོན་པས་ཏམ་པ་ཏོག་དཀར་གདན་དྲངས་ཏེ་བདུད་འདུལ་བའི་ལུང་ཕོག་ཅིང་གདམས་པ་བསྟན་ནས། ཐབས་ལ་མཁས་པས་བདུད་ཐུལ་ཅིག་བདག་གི་གཡུང་དྲུང་གི་བོན་ཕྱིན་ནང་གསང་བ་ཡང་གསང་གི་དོན་རྣམས་ཁྱོད་ཀྱིས་ས་གནས་དེ་རུ་དཀྲོལ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཅིག་གསུངས་ནས། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ལ་མངལ་གྱི་དྲི་མས་མི་གོས་པར་མི་བརྗེད་པའི་གཟུངས་ཀྱི་དབང་བསྐུར།གསུང་གི་སྤྲུལ་བ་རུ་བྱིན་རླབས་ནས་བཏང་ངོ། དེ་ནས་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་དེ་སྟོན་པའི་བཀའ་བཞིན་རྒྱ་གར་ཝ་ར་ན་སི་རུ་རྒྱལ་པོ་ཤཱཀྱའི་རིགས་གཙང་མ་ཟས་དང༌། ཡུམ་དངོས་གྲུབ་ལྷ་བཞིན་མཛེས་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ། རྒྱལ་བོ་དིང་ཁྲི་འཁྲུངས་ནས་ལོ་བདུན་སོང་བའི་ལྕགས་སྤྲེལ་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་བདུན་ལ་འུ་བྷིའི་ཚལ་དུ་སྐུ་བལྟམས་ལས་དགེ་སྡིག་གི་དོན་གཏན་ལ་ཕབ། ཏོག་གཟུངས་ཆེན་པོའི་མདོ་གསུངས། སུ་ཏ་ར་སྙོམས་པའི་གྲུབ་པ་བསྙེས། ན་བཟའ་གཡང་བཞི(གཞི)སེར་པོ་བཞེས། རྡོར་དྲིལ་ཐོགས་ནས་ང་མིན་ཆོས་པོའི་དྲུང་དུ་ཕེབས་ནས་འདི་སྐད་གསུངས། ཀྱེ་ཆོས་མཛད་སྟོན་པ་འགྲོ་བའི་མགོན། བདག་ཀྱང་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་གཞོལ་བར་བགྱི། གསུངས་པས། ཁོ་དགའ་ནས་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཤིན་ཏུ་ལེགས། ཁྱེད་ནི་ཞག་གསུམ་དྲོས་བཞི་ནས་ཕུང་བོ་ལྷག་མེད་མི་ལུས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར། བདུད་རྩི་ཨ་བ་དེའི་དངོས་གྲུབ་འདི་ལྕེ་ལ་བཞག་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཤིག་རྡོ་རྗེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། ཟེར་ནས་བདུད་ཀྱི་དུག་ཆང་ཁོང་དུ་བསྟིམ་མོ། རྒྱལ་བུས་དུག་ཉིད་བདུད་རྩིར་བསྒྱུར་ནས་མྱོས་པའི་ཚུལ་དུ་མི་ཤིག་གཡུང་དྲུང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་སོ། དེ་ནས་ཞག་གསུམ་དྲོས་བཞིའི་དུས་བདུད་དེས་རྒྱལ་བུ་ལ་སྤུ་གྲི་ཀ་མ་རེག་ཆོད་བྱ་བ་བཏབས་པས་མ་ཆོད་དོ།
དེར་རྒྱལ་བུ་དེ་སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་(འགྱིངས)པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་ནས་གསུངས་པ། ཞེ་སྡང་ནག་པོ་རུ་ཏྲ་བདུད་ཀྱི་བུ། ཁ་ནས་ཆོས་བྱེད་ཟེར་ཞིང་ལས་སུ་སྡིག་ཚོགས་བསགས། ཆོས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཟེར་ཞིང་འགྲོ་བའི་མི་ཤ་ཟོས། བཀའ་ལ་བཀུར་(བསྐུར)བ་འདེབས་ཤིང་ལོག་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད། ང་བཞིན་ཆོས་ལ་སྤྱོད་དམ་ད་ལྟ་བསྒྲལ་ལ་གཏོང༌། གསུངས་པས། བདུད་དེ་ཤིན་ཏུ་མི་སྡུག་པར་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱའི་སྲས་པོ་སེང་གེའི་ལྟ་ལྟང་（སྟངས）ཅན། ཤཱཀྱའི་སེང་གེའི་ཆོས་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། ད་ལྟ་ཉིད་དུ་བསྒྲལ་ལ་གཏོང་ཟེར་ཏེ། རྔམ་པའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་རྒྱལ་བུ་ཁྱུད་（ཁྱུར）མིད་བྱས་སོ། རྒྱལ་བུ་དེ་བདུད་ཀྱི་ཁོག་པ་ན་དབལ་གྱི་ཁྲོ་བོ་ཆེན་པོ་གཡུང་དྲུང་གི་ཡན་ལག་ལ་རྡོ་རྗེའི་སྡེར་མོ་ཅན་ཁྱུང་གི་དབུ་བརྙན་ཉི་ཟླའི་སྤྱན་མིག་ཅན་རྟ་ཡི་ཐོར་གཙུག་ཡོད་པ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས་བདུད་ཀྱི་ནང་ཁྲོལ་རབ་ཏུ་དཀྲུགས་ནས་རྩ་ལགས་(ལག）རྒྱངས་ཏེ་གླད་པ་ཚལ་བ་བཞི་རུ་བཀས་ནས་ཡར་ཐོན་ཏེ་ཁྱུང་སྐད་ལྷང་ལྷང་རྟ་རྒོད་ཙེར་ཙེར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས་པས་བདུད་དེ་ཤིན་ཏུ་སྐྲག་གོ རྒྱལ་བུ་སྤྲུལ་བ་སླར་བསྡུས་ཏེ་ཀློད་པས་བདུད་ཀྱིས་སྐད་འབྱིན་ནུས་པར་གྱུར་ཏེ། རྔམ་གཏུམ་དྲག་པོ་ཤཱཀྱའི་རིགས། ང་ལ་དབལ་དུ་མ་རྔམ་ཞིག ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བདག་གཞོལ་གྱིས། བཀའ་ལ་རབ་ཏུ་གདགས་སུ་གསོལ། ཞེས་ཞུས་ཏེ་སྲོག་ཕུལ་ལོ། དེར་རྒྱལ་བུ་བདུད་ཀྱི་ཁོག་ནས་ཕྱིར་ཐོན་ཏེ་གསུངས་པ། ང་མིན་ཆོས་པོ་བདུད་ཀྱི་བུ། ལོག་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སངས་མི་རྒྱས། སངས་རྒྱས་ཟེར་གྱིན་སེམས་ཅད་ཟོས། སློབ་བུ་ཟོས་པས་དམྱལ་བར་བཏང༌། དེ་ལྟར་ངེས་སམ་མ་ངེས་པ། དེ་ལྟར་བརྒྱ་(རྒྱལ)ཁ་རྐུན་དོང་ནང་དུ་ལྟོས། ཞེས་གསུངས་ནས་བདུད་ཀྱི་རྐུན་དོང་སློག་པས་སྔར་སངས་རྒྱས་ཟེར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གོས་རྒྱན་རུས་ལྤགས་རྣམས་ཐོན་བྱུང་བ་ལ་བདུད་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེངས་ཏེ་མི་རྣམས་ངེས་ཤེས་སྐྱེས་སོ། དེར་བདུད་དེ་དད་པ་སྐྱེས་ནས་དགེ་བསྙེན་བྱས་ཏེ་ཐར་བ་གཞོན་ནུ་ཞེས་བཏགས་སོ། རྒྱལ་བུ་བུད་ཐུལ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་མཚན་གསོལ་ཏོ།ཞེས་གསུངས། དེ་མ་གཏོགས་ཁྱུང་བོ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན② (དུས་རབས་བཅུ་བཞི་བ)གྱིས་བརྩམས་བའི་གླིང་གཞི་བསྟན་པའི་འབྱུང་ཁུངས་(བྲིས་མའི་ཤོག་ལྷེ་ཉེར་གཉིས་ནས་བཟུང་)ན་ཡང་ཞིབ་ཏུ་བཀོད་ཡོད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་འདི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་ལྷག་བརྒྱུད་ནས་འགྱུར་བ་དང་སྤྲོས་པ་གང་མང་བྱུང་ཡོད་པ་མངོན་དུ་གསལ་ཞིང་བྱུང་ཡང་སྲིད་པ་ཞིག་ལགས་པས་དེའི་ཚིག་ཚོགས་ཡོངས་རྫོགས་ལ་ཡིད་རྟོན་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ། གླིང་གཞི་བསྟན་པའི་འབྱུང་ཁུངས་སོགས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་སྔ་མ་རྣམས་སུ་གཏམ་རྒྱུད་འདིའི་རྒྱུད་རིམ་ཅུང་ཟད་ཉུང་ཞིང་བསྡུས་པ་དེས་ཀྱང་ཕྱིས་སུ་སྤྲོས་པ་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། ཡིན་ན་ཡང། དེ་ལ་ཐོག་མའི་ས་བོན་ཞིག་ཡོད་ཅིང་དེ་ཆོས་དང་འབྲེལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱས་ཆོག་སྙམ། ཁོ་བོའི་འདོད་ཚུལ་ལྟར་ན། གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་སྐབས་ཀྱི་དུས་མཇུག་ཏུ། ང་མིན་ཆོས་པོ་བྱ་བའི་ཆོས་པ་ཞིག་བོད་དུ་སླེབས་ཏེ་ཆོས་སྤེལ་བས་དད་ལྡན་པ་ཡང་གང་མང་བྱུང་མོད། དེ་དུས་བོན་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་ཕྱིར་བསྐྲད་པ་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་རེད་སྙམ། དེ་ཡིག་ཆ་གང་མང་ནངདུ་ཁོ་རང་གིས་ཆོས་པ་ཡིན་པམལབ་པ་དང་ལག་ཏུ་རྡོ་རྗེ་དང་དྲིལབུ་ཐོགས་པ་བཅས་ཀྱིས་ཤེས་ཐུབ་པ་དང༌། ཁོར་འདུད་པའི་སེམས་ཅན་གང་མང་བྱུང་བ་ཡང་ཡིག་ཆ་ཚང་མས་ཞལ་མཐུན་དུ་གསུངས་པས་སོ། དེ་མ་ཟད། དེས་བོན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཟེར་བ་བསླུ་བྲིད་ཡིན་ཟེར་བས་དེ་བོན་མ་ཡིན་པའི་བསམ་བློའི་གྲུབ་མཐའ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པའང་གསལ་བོར་བསྟན། ཡིན་ན་ཡང༌། དེས་སེམས་ཅད་བསད་ཅིང་ཤ་ཟོས་པ་སོགས་ནི་གཏམ་རྒྱུད་དེ་ཐོག་མར་སྤེལ་མཁན་རྣམས་ཀྱི་ཆགས་སྡང་གི་དབང་དུ་སོང་བ་དང༌། ཕྱིས་སུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་མཚན་སོགས་བོན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་འདུལ་མཁན་ཤཱཀྱཐུབ་པ་ཡིན་པར་བྱས་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་འདིར་མངོན་སུམ་དུ་མཚོན་པའི་བན་བོན་གྱི་འགལ་ཟླ་འདུམ་ཞིང་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་པར་མངོན་ཏེ། དེ་ཡིག་ཆ་སྔ་མ་རྣམས་སུ་གཏམ་རྒྱུད་འདི་ཐུང་ཞིང་བསྡུས་ལ་གོང་སྨྲས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་རྣམས་མེད་པ་དེས་གསལ་བོར་ཤེས་ཐུབ། དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། དེར་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལྷ་བུ་ཏམ་པ་ཏོག་དཀར་གྱི་སྤྲུལ་བ་ཡིན་ཞིང་དེ་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱིས་མངགས་པ་སོགས་ཀྱིས་ང་མིན་ཆོས་པོ་བོན་གྱིས་བསྐྲད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་དེ་ལྷག་མེད་དུ་མཚོན་ཡོད།
གོང་སྨྲས་འདི་དག་མ་གཏོགས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ལ་ལར་གྲི་གུམ་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་བོད་ལ་ཆོས་དར་ཞིང་ཁོས་བོན་བསྣུབས་པ་ཡང་རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་ལ་ཐུགས་པར་བཞེད། དཔེར་ན་ཁོད་པོ་བློ་གྲོས་ཐོགས་མེད་ ( ༡༣༠༡ -? ) གྱི་གཏེར་མ་སྲིད་པ་རྒྱུད་ཀྱི་ཁ་བྱང་ ③དུ། དྲི་རྒྱམ་བཙད་པོའི་རིང་ལ་ནི། བོད་ཁམས་ཕུང་དུ་ཐོ་བས་ན། བོད་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཟུར་ཙམ་དེ་རུ་བྱུང༌། དེ་དུས་རྒྱ་ག ར་བ་ལ་ར་ཙ་ཡི་ཡུལ། དུན་ཙེ་པར་མུའི་འགོ་ཅན་གྱིས། རྒྱ་གར་ བྷུད་ རྡ་དར་མའི་སྐད་རྣམས་བསྒྱུར། རྒྱལ་བློན་སེམས་བསྒྱུར་སྣང་བ་དབང་དུ་བསྡུས། རྒྱལ་བོ་གླེན་པ་དྲི་རྒུམ་དང༌། དབོན་གཤེན་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་ནི། ཆ་གཉིས་དྲེགས་པའི་མེ་ཡང་འབར། ཆུང་གསུམ་ཕྲ་མའི་ཤིང་བསྣན་ནས། བོན་སྣུབས་ཆོས་ལ་བློ་གཏད་པས། གཤེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ལྐོག་ཏུ་དམོས། བདུད་མོ་ཀུན་ལ་བསྟབ་པ་བྱས། དེ་སླད་བོན་སྣུབས་དབུ་ཡོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་བོ་འབངས་ཀྱི་དྲི་རུམ་བཀུམ། ལོ་ངམ་རྟ་རྫིས་དྲི་ན་བསད། ཅེས་གསུངས་ཡོད། དེར་རྒྱ་གར་བྷུད་རྡ་ཟེར་བ་བུདྡྷཿསྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐད་དོད་ཡིན་པས་དེ་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་དུ་ཤེས་ཐུབ་ཅིང་སྐད་རྣམས་བསྒྱུར་བྱ་བས་དེ་དུས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ནས་སྤེལ་བ་མ་ཟད་རྒྱལ་བློན་སེམས་བསྒྱུར་སྣང་བ་དབང་དུ་བསྡུས་བྱ་བས་ཆོས་ལ་དད་པ་བྱེད་མཁན་ཡང་རྒྱལ་བློན་དང་བཅས་པ་གང་མང་བྱུང་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། དེ་མ་ཟད་དེའི་རྗེས་ཀྱི་སྤུ་ལྡེ་གུང་རྒྱལ་ལ་ཆོས་མཚན་གསོལ་ཡོད་པ་ཡང་སྲིད་པ་རྒྱུད་ཀྱི་ཁ་བྱང་（4）་ལས། ཆོས་གྱི་མིང་བཏགས་ཤག་ཀྱ་ཡགས་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། གོང་སྨྲས་ཀྱི་ལུང་ལ་བསམ་གཞིགས་ཤིག་བཏང་ན། གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་དང་བར་གྱི་ལྡིང་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་གང་རུང་ཞིག་ཏུ་བོད་དུ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ཕེབས་མྱོང་པ་མ་ཟད་དུས་ཡུན་ངེས་ཅན་ཞིག་ལ་གནས་མྱོང་བའང་མངོན་དུ་གསལ་ལ། དེ་མི་སྲིད་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་ཡིན་ནོ།
ཡིན་ན་ཡང༌། གྲི་གུམ་གྱིས་བོན་བསྣུབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཆོས་ལ་གཏུགས་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། དུས་དེར་བོད་རྒྱལ་གཉའ་ཁྲི་བཙད་པོ་ནས་བཟུང་བོད་དུ་བོན་དར་བ་མ་ཟད་རྒྱལ་བོ་རེ་ལ་སྐུ་གཤེན་རེ་ལུགས་སྲོལ་དུ་གྱུར་ཡོད་པར་གཞིགས་ན་བོན་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ལ། ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་བོད་དུ་དར་མགོ་བརྩམས་པ་མ་གཏོགས་བོན་དང་དོ་འགྲན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་མེད་པར་འདོད། དེའི་སྐོར་བོན་གྱི་ཡིག་ཚང་མང་ཤོས་སུ་གྲི་གུམ་གྱིས་བོན་བསྣུབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི་བོན་གཤེན་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་སོང་བས་རྒྱལ་བོའི་དབང་ཐང་ལ་གནོད་པར་དོགས་པ་ཡིན་པར་བཞེད། དཔེར་ན། ཁྱུང་བོ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པའི་རྒྱལ་རབས་བོན་གྱི་འབྱུང་གནས་④ལས། དེར་རྒྱལ་བོའི་ཐུགས་སུ་གདོན་ཞུགས་ནས་རྗུན་དང་ཕྲ་མ་ལ་གསན་ཞིང༌། སྲས་དབོན་གྱི་རིང་ལ་རྒྱལ་ས་བོན་ལ་ཤོར་གྱིས་དོག་སྟེ་གཤེན་པོ་རྣམས་བསགས་ནས་གསུངས་པ། ཀྱེ་སྐུ་གཤེན་རྣམས་གསོན་དང༌། རྒྱལ་བོ་ང་ནི་དྲེགས་པ་དང་ལྡན། ཁྱེད་བོན་རྣམས་ནི་མཐུ་ཡི་དྲེགས་པ་དང་ལྡན་པས། ཡུལ་འདིར་ངའི་རྒྱལ་སྲིད་དང༌། ཁྱེད་ཀྱི་བོན་སྲིད་གཉིས་མ་ཤོང་བས། ལྷ་བོན་སྒོ་བཞི་དང་གེ་ཁོད་ཐིས་འཕེན་དང༌། གཅོ་གྱིམ་བུ་ལན་ཚ་རྣམས་བདག་གི་སྐུ་སྲུང་དུ་བཞུགས་འཚལ། གཤེན་པོ་གཞན་རྣམས་བོད་རུ་བཞི་ལས་འདས་པར་གཤེགས་སམ། ཡང་ན་ངའི་མངའ་འོག་ཏུ་བོན་མ་སྤྱོད་པར་སྡོད་དམ་ཁྱོད་བོན་རྣམས་འདམ་ཁ་གྱིས་གསུངས། ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། ལུང་འདྲེན་འདིར་བོན་བསྣུབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གསལ་བོར་བསྟན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཡུལ་དེར་རྒྱལ་བོས་བོན་གཤེན་རྣམས་སྤྱུགས་ནའང་བོན་ཐམས་ཅད་བསྣུབས་པ་མ་ཡིན་པར་འདེམ་གསེས་བྱས་ནས་བོན་དང་བོན་གཤེན་འགའ་རེ་བསྐྱུར་པ་དེས་ཀྱང་བོན་བསྣུབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཆོས་མ་ཡིན་གྱི་བོན་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཇེ་ཆུང་ད་གཏོང་དགོས་པ་བྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་དུ་ཤེས་ཐུབ།གཞན་དུ། རྒྱལ་བོ་གྲི་གུམ་བཙན་བོ། ས་བོན་བསྣུབས་པ་དང་དེ་བགྲོངས་པའི་སྐོར་ལ་བོན་ཕྱོགས་ནས་ཡིག་ཆ་གང་མང་བཞུགས་མོད། རྩོམ་ཡིག་འདིའི་བརྗོད་བྱར་མ་གྱུར་པས་རེ་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག
སྤྱི་བཏང་དུ། གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་ནམ་ཚོད་བྱོན་པའི་སྐོར་ལ་བོད་དང་མི་རིགས་གཞན་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ཞལ་མི་མཐུན་མོད། བོད་ཀྱི་རྩི་ཚུལ་ཡོངས་གྲགས་ ⑥ ལྟར་ན། སྤྱི་ལོའི་གོང་གི་དྲུག་ཅུ་སྐོར་གསུམ་པའི་ཤིང་སྟག་ལོ་ལ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་བོད་ཀྱི་རྗེ་བོར་བྱོན་ཟེར། དེ་ལྟར་ན་ད་ལོའི་བར་དུ་ལོ་འཁོར་༢༡༢༢འགྱངས་ཤིང་ཁོང་དང་ཕྱིས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་དྲུག་གི་རིང་དེ་ཕལ་ཆེར་ལོ་འཁོར་སྟོང་གཉིས་ཡས་མས་ཀྱི་ཡར་སྔོན་ཏེ་སྤྱི་ལོ་མགོ་བཙུགས་པའི་ཡར་སྔོན་ཏག་ཏག་ཡིན་པ་ཤེས་ཐུབ། དེ་བས། ད་ཡོད་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ལྟར་ན། དུས་དེར་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་བོད་དུ་ཕེབས་པ་ནི་ཐེངས་དང་པོ་དང་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་གཉན་བཙན་སྐབས་ཀྱི་སྤང་ཀོང་ཕྱག་རྒྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་ཆ་བཅས་ནི་ཐེངས་གཉིས་པར་གོ་ཆོག་ལ། ཡང་ན་དེ་རྣམས་གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་སྐབས་བོད་དུ་སླེབས་ནས་ཕོ་བྲང་ཡུམ་བུ་བླ་སྒང་སི་དཀོར་མཛོད་དམ་ཡང་ན་ཡུལ་གང་རུང་ཞིག་ཏུ་ལུས་པ་སླར་རྙེད་པའང་མི་སྲིད་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་ཡིན་ནོ། ཁོ་བོའི་བསམ་ཚུལ་ལྟར་ན། བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་ཡར་སྔོན་དུ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་བོད་དུ་ཕེབ་མ་མྱོང་བ་ནི་གདོན་ཅི་ཡང་ཟ་མི་དགོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཐེངས་འདི་གཉིས་མ་གཏོགས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆར་མ་ཆུད་པའི་ཐེངས་མ་གཞན་པ་ཡང་བྱུང་ཤིན་ཏུ་སྲིད་དོ། གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐབས་ནི་ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལོའི་ཡར་སྔོན་གྱི་ལོ་བརྒྱའི་ཡས་མས་ལ་འབབ་སྟེ། སྐབས་དེར་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་རྒྱ་གར་དང་བལ་བོ་ནས་དར་བཞིན་པའི་སྒང་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཐེག་དམན་གྱི་སྡེ་ཨ་ཤར་གླིང་གི་ཤར་ལྷོ་དང་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྡེ་ནི་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལི་ཡུལ་སོགས་སུ་དར་བཞིན་པའི་སྒང་ཡིན། དེ་ནས་རིང་བོ་མ་ཐོག་པར་ལོ་བརྒྱ་ལྷག (སྤྱི་ལོ༢༥－༥༨)གི་རྗེས་སུ་ལི་ཡུལ་བརྒྱུད་ནས་ས་ཐག་རིང་བའི་རྒྱ་ནག་ཡུལ་དུའང་སླེབས་་ཤིང་དར་མགོ་བརྩམས། དེ་བས། བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་དུས་སུ་བོད་ལ་ཆོས་དར་མགོ་བརྩམས་པའི་སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་མཐའ་སྐོར་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་དར་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད།
དེ་ལྟར་རྒྱ་གར་དང་མུ་འབྲེལ་ཞིང་ཐག་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བའི་བོད་ཁོ་ན་བསྐྱུར་ཏེ་དེའི་མཐའ་སྐོར་ནས་ས་ཐག་དེ་ལས་རིང་བའི་ཡུལ་དུ་དར་འགྲོ་བའི་དགོས་པ་ནི་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་པས།གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་སྐབས་སུ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་བོད་དུ་ཕེབས་མྱོང་བ་ལ་མིག་བཙུམ་ནས་ཡིད་ཆེས་ན་ཆོག་སྙམ། དེ་མ་གཏོགས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆར་མ་མཐོང་བའི་ཐེངས་མ་གཞན་པའང་འགའ་རེ་ཡོད་སྲིད་དོ། དེ་བོད་དུ་དར་མགོ་བརྩམས་རུང་ཡུན་མ་རིང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་གཉིས་ཡོད་པར་སེམས་ཏེ།དང་པོ་ནི་ཡུལ་གྱི་གནས་བབས་ཀྱིས་རྐྱེན་པར་སེམས་ཏེ་བོད་ནི་གངས་སྐྱོ་དབལ་སོའི་ར་བས་བསྐོར་ཞིང་དེའི་གནམ་གཤིས་ཤིན་ཏུ་འཁྱག་པས་རྒྱ་གར་བ་སོགས་ཚ་གྲངས་ཆེ་བའི་ཡུལ་གྲུའི་མི་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་དཀར་ཚེགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་དང༌། གཉིས་པ་ནི་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ་དང་ཐོག་བོད་དུ་བོན་གཅིག་པུ་དར་ཞིང་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རིག་གནས་གཞན་པ་ལ་བཀག་འགོག་གི་འདུ་ཤེས་དྲག་ཆེ་བ་བཅས་སོ། དེ་ང་མིན་ཆོས་པོ་སོགས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་མངོན་གསལ་དུ་མཚོན་ཡོད།
མཆན་འགྲེལ།
① གཡུང་དྲུང་གླིང་གི་ལག་བྲིས་མའི་ཤོག་ལྟེ་༣༤རུ་གསལ།
② ཁྱུང་བོ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་(དུས་རབས་བཅུ་བཞི་བ)གྱིས་བརྩམས་པའི་གླིང་གཞི་བསྟན་པའི་འབྱུང་ཁུངས། ཨ་མདོའི་ལག་བྲིས་མ།
③སྲིད་པ་རྒྱུད་ཀྱི་ཁ་བྱང༌། སློབ་དཔོན་བསྟན་འཛིན་རྣམ་དག་གི་ལྡི་ལིའི་པར་མའི་ཤོག་ལྷེ༤༢ཀྱི་ཉིན་དུ་གསལ།
④གོང་མཚུངས་ཀྱི་ཤོག་ལྷེ༤༢ཀྱི་སྲིབ་ཏུ་གསལ།
⑤ ཁྱུང་བོ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་(དུས་རབས་བཅུ་བཞི་བ)གྱིས་བརྩམས་པའི་རྒྱལ་རབས་བོན་གྱི་འབྱུང་གནསསློབ་དཔོན་བསྟན་འཛིན་རྣམ་དག་གི་ལྡི་ལིའི་པར་མའི་ཤོག་ལྷེ་༦༢ཉིན་ནས་སྲིབ་བར་དུ་གསལ། གོང་གི་མཆན་གཉིས་པར་གསལ་བའི་གླིང་གཞི་བསྟན་པའི་འབྱུང་ཁུངས་དང་འདི་གཉིས་དེབ་གཅིག་ཡིན།
⑥དཔེར་ན་བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོའི་ཤོག་ལྷེ་༣༡༩༧ལྔ་བུའོ།།
[རྩོམ་པ་པོ། ཚེ་རིང་ཐར།]