རྩོམ་པ་པོ། མཁས་དབང་ནམ་མཁའི་ནོར་བུ།
དུས་རིམ་གོང་མའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དབུ་མ་བརྙེས་པའི་གོང་དེར་ཞང་ཞུང་གི་ཡུལ་དུ་མི་རབས་དུ་མ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། བོན་གྱི་ལུགས་འགའ་ཡང་དར་སྲོལ་བྱུང་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ན།དུས་སྐབས་དེ་དག་ཏུ་ཡི་གེའི་སྒོ་ནས་ཕན་ཚུན་བརྡ་སྤྲོད་པའམ་དེ་དང་ཕྱོགས་འདྲ་བའི་ཤེས་རིག་འགའ་རེ་བྱུང་མེད་པའི་ངེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད།སྨོན་པའི་མི་བོ་ལུམ་ལུམ་ནས་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེའི་ཡབ་རྒྱལ་བོན་ཐོད་དཀར་གྱི་བར་དམུ་རྒྱལ་གྱི་གདུང་རབས་བཅོ་བརྒྱད་བྱོན་ཡོད་པའི་ཚུལ།ཡ་ཐོག་ཞང་ཞུང་གི་བོན་རབས་བཤད་པའི་སྐབས་གསལ་བར་སྤྲོས་ཡོད་པའི་རྒྱལ་རབས་དེ་རྙེད་ཀྱི་རིང་ལ་ཕན་ཚུན་བརྡ་སྤྲོད་པའི་ཆ་རྐྱེན་དང་།རྒྱལ་ཁམས་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཆ་རྐྱེན་དུ་ཡི་གེའི་སྦྱོར་བ་ཅི་རིགས་ཤིག་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཡོད་དམ་མེད་པའི་སྐོར་འདི་རིགས་ནི་ཆེས་སྔ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ལོ་རྒྱུས་དེ་རིགས་ཀྱི་ཁུངས་སྟོན་བྱེད་གནའ་བོའི་ཡིག་རྙིང་འགའ་ཞིག་ཀྱང་འཐོབ་ཏུ་མེད་པར་བརྟེན།ད་ལྟའི་དུས་སུ་རྟོགས་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན།དེ་ལྟར་ནའང་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེས་བོན་བསྟན་ཅིང་། ཡི་གེའི་སྲོལ་གསར་དུ་མཛད་པའི་ལོ་རྒྱུས་འདི་ནི་བོན་གྱི་ཡིག་ཆ་ཕལ་མོ་ཆེར་ཡོངས་གྲགས་པ་ཡིན་སྟབས།གཤེན་རབ་བྱོན་པ་ནས་བཟུང་རང་རེས་ཞང་ཞུང་གི་ཡི་གེ་བྱུང་ ཡོད་པའི་ཚུལ་ངེས་པར་དུ་ལབ་ཆོག་ལ།ལུང་དང་རིག་པ་གང་ལ་བརྟེན་ནའང་ཚུལ་མཐུན་ཞིག་ཏུ་མངོན་ཐུབ། ལེགས་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད〔པེ159ཕ12〕ལས་ བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་ནི་དང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཛད་དེ། མདོ་ལས།ཡི་གེ་སུམ་ཅུས་བོན་གྱི་ཁོག་ཡང(ཀྱང་)ཕུབ། མགོ་ཡིས་ལམ་དྲངས་ཤད་ཀྱི་མདོ་ཡང་བཅད།།ཚིག་གིས་བར་ཕྱེ་མི་འཁྲུགས་གསལ་བར་ སྙོམས། །གུག་འགྲེང་ན་རོ་ཞབས་ཀྱུ་ཡ་སྟ་ཡིས།།སྐབས་སྦྱར་དོན་དུ་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཏགས། །ཞེས་པས། དང་པོ་དག་པ་ལྷའི་ཡི་གེ་སྟག་གཟིག་སྤུངས་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར།དེ་ནས་ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་ རྒན་དུ་བསྒྱུར། དེ་ནས་སྨར་སྦྲག་ཏུ་བསྒྱུར།དེ་ནས་སྨར་ཆེ་ཆུང་དུ་བསྒྱུར། སྨར་ཆེན་དབུ་ཅན་ནམ་གཟབ་ཏུ་བསྒྱུར།སྨར་ཆུང་འབྲུ་མར་བསྒྱུར། ཡིག་སྣ་འབྲུ་མ་ལས་བརྩམས་ཞེས་གྲགས་སོ།།ཞེས་ཤིན་ཏུ་ཞལ་གསལ་བར་བསྟན་ལ། ཡི་གེའི་ཐོག་མའི་བྱུང་ཁུངས་ནི་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེ་ལ་གཏུགས་འདུག
གཤེན་རབ་མི་ཆེས་ཡ་ཐོག་ཞང་ཞུང་གི་ཡི་གེ་བསྟན་པའི་སྐོར།
གཤེན་རབ་མི་ཆེས་ཡ་ཐོག་གི་ཡི་གེ་ཇི་ལྟར་བསྟན་ཡོད་པའི་སྐོར་ནི་རིན་ཆེན་གཏེར་ཁྱིམ〔ཐོབ12ཤ6ན5〕ལས་ཡི་གེར་མཁས་པ་ཡིག་ལྷ་འཕྲུལ་བུ་ལ། འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུའི་རྣམ་དབྱེ་རྒྱས་པར་གསུངས།ཡི་གེའི་འབྱུང་ཁུངས་ཐོག་མ་དེ་ ནས་བྱུང་། ཞེས་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེས་ཡིག་ལྷ་འཕྲུལ་བུ་ལ།འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུའི་རྣམ་དབྱེ་ བསྟན་མཛད་པ་དེ་ནི་ཞང་ཞུང་ཡ་ཐོག་གི་ཡི་གེའི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་པ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ ཡིན།འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུའི་རྣམ་དབྱེའི་སྐོར་ནི་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པ〔ཐོབ363ཤ2ན 2〕ལས་ཡི་གེའི་འདུ་བྱེད་ཁམས་གསུམ་འཁོར། །དོན་ལ་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་འཛིན།།ངོ་བོ་འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུའོ། །དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས་བྱུང་བའི།།འབྱུང་ཆེན་རིམ་པ་ཀྵ་ཀ་ཁ། །ག་ང་ཧ་ཨ་ཨཾབརྒྱད་པོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཡིན་ཨཱོྃ་ལས་བྱུང་།།འོག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཨེ་ཎ་ར་བྷི་ཥྚ་བརྒྱད་པོ།།མེ་ཡི་ཁམས་ཡིན་རཾ་ལས་བྱུང་། །ཨ་ཏ་ལ་ས་མྟང(མྷང་)བརྒྱད་པོ།།ས་ཁམས་ཡིན་སྲུ་ལས་བྱུང་། །ཨུ་པ་ཟ་འ་ཨཿབརྒྱད་པོ། །ཆུ་ཡི་ཁམས་ཡིན་ཁཾ་ལས་བྱུང་།།ཨི་ཙ་ཡ་ཤ་ཞ་བརྒྱད་པོ། །རླུང་གི་ཁམས་ཡིན་ཡཾ་ལས་བྱུང་། །དེ་དག་འབྱུང་ཆུང་སྡེ་ལྔ་རུ།།དབྱེ་བའི་རིམ་པ་ཀྵ་ཨེ་ཨོ། །ཨུ་ཨི་ཨཾ་ཨཿདང་བརྒྱད། །རླུང་གི་སྡེ་ཡིན་ཆེན་པོའོ།།ཀ་ཅ་ཏ་པ་ཙ་ཞ་ར། །ཧ་བརྒྱད་ས་སྡེ་དྲག་པོའོ། །ཁ་ཆ་ཐ་པ་ཚ་ཟ་ལ།།ཨ་བརྒྱད་ཆུ་སྡེ་འབྲིང་པོའོ། །ག་ཇ་ད་བ་ཛ་འ་ཤ། །བྷི་བརྒྱད་མེ་སྡེ་ཞན་པའོ།།ང་ཉ་ན་མ་ལྔ་ཡ་ས། །མྷིང་བརྒྱད་མཁའ་སྡེ་རྔུབ་པའོ། །འབྱུང་ཁུངས་སྡེ་ཚན་བརྒྱད་པོ་ལ།།ཡི་གེ་ལྔ་ལྔར་ཕྱེ་བ་ལས། །དང་པོ་ཀྵ་ཀ་ལ་སོགས་ལྔ། །མགྲིན་པའི་གནས་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན།།འོག་མ་བདུན་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཨེ་ཨོ་ཨུ་ཨི་ཨཾཿཥྚ། །སྡེ་ཚན་ལྷག་མ་བདུན་པོ་སྦྱར།།འབྱུང་ཁུངས་རིམ་པས་རྐན་ལྕེ་མཆུ། །སྣ་སོ་སྤྱི་ཁོག་བདུན་ལས་སྐྱེ།།འབྱུང་བ་རིམ་པས་ཤིང་མེ་ས། །ཆུ་རླུང་ལྕགས་རི་ནམ་མཁའོ། །ཡི་གེ་བཞི་བཞི་ཡོད་པ་ཡི།།ཀློག་པའི་ཐང་བབ་སྡེ་ཚན་བརྒྱད།། དབྱངས་ཡིག་ལྷག་མ་བརྒྱད་དང་བཅས། །ངེས་པའི་ཐོ་ཡིག་བཞི་བཅུར་འདོད།།ཅེས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞང་ཞུང་གི་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་ནི་འཕྲུལ་གྱི་ཡི་གེ་བཞི་བཅུའི་གྲངས་སུ་བཞུགས་པ་དེ་རྣམས་ཡིན་པ་དང་།འཕྲུལ་ གྱི་ཡི་གེ་དེ་རྣམས་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས་བྱུང་ཡོད་པའི་ཚུལ་གསལ་དུ་བསྟན་པ་ཡིན།
དཔའ་ བོ་འབྲུ་ལྔ་རུ་གྲགས་པ་དེ་རྣམས་ནི༼ཨཱོྃ་རཾ་སྲུ་ཁཾ་ཡཾ༽ལྔ་པོ་ཡིན་ལ་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུ་བོ་རྣམས་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས་ཤར་བ་ནི་ བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི་རང་འགྲེལ〔ཐོབ392ཤ5ན5〕ལས་བར་སྐབས་སུ་དཔོ་བཟའ་ཐང་མོ་བདུད་ཁྱབ་པས་བསླུས་སྐབས་གཏོ་སྒྲོམ་མེས་བསྲེགས་ཏེ་ དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས་མ་ལོན་པར་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔའི་ཁོངས་ནས་འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུ་བྱུང་ཞིང་སྟོན་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་མཛད་དོ།ཞེས་པས་ངེས་ཤེས་ཐུབ་ཅིང་། གཏོ་སྒྲོམ་མེས་བསྲེགས་པ་དང་།གཤེན་རབ་ཀྱི་ཕྱག་ཏུ་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་བྱུང་བ་ལས་ འཕྲུལ་གྱི་ཡི་གེ་རྣམས་བྱུང་བའི་ཚུལ་འདི་ནི་གཤེན་རབ་ཀྱི་མཛད་མདོ་གཟེར་མིག〔ཐོབ་ག690ཤ65ན1〕ལས་སངས་པོ་འབུམ་ཁྲིའི་ཐུགས་ཀྱི་བཅུད། ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་དང་འབུམ་ཡོད་པའི་།ཡིད་ཀྱི་ཁྱེའུ་ཆུང་ལ་བསྐུར་ནས། གཏོ་ཡི་བཀའ་སྒྲོམ་ཡང་ཆུང་ན།ཐ་རམ྇་རྒྱ་ཡིས་བཏབ་ནས་ཡོད། བོན་གྱི་ཕུག་ནི་འདི་ལ་ཐུགཅེས་པས་གཏོའི་བཀའ་སྒྲོམ་ཞེས་པ་དེ་གང་ཞིག་ཡིན་པ་བསྟན་ནས་ཡང་〔65ན5〕ལས་བདུད་ཀྱིས་བཙུན་མོའི་སྙིང་དུ་ཞུགས། དུག་ཚེར་མང་པོའི་མེར་བཏང་ནས།གཏོ་སྒྲོམ་ཡང་ཆུང་ཞུགས་ལ་གཞེན(ཞེངས)། ཡིད་ཀྱི་ཁྱེའུ་ཆུང་ཕྲད་ཀྱིས་སད།སྙིང་རྩ་འབྲེང་ཞིང་ལུས་པོ་འགུལ། ཅི་ཉེས་སེམས་ནས་བལྟས་ཙ་ན།བཙུན་མོ་དཔོ་ཟ་རྐོང་ཟ་དང་། བདུད་རྗེ་ཁྱབ་པ་ལག་རིང་གསུམ།དུག་ཚེར་མང་པོ་མེ(མེར)སྤུངས་ནས། གཏོ་སྒྲོམ་ཡང་ཆུང་སྲེག་ཅིང་སྣང་།ཁུས་བཏབ་དམག་བཟློག་བརྒྱུགས་ཙ་ན། བདུད་རྗེ་ཁྱབ་པ་ཡུལ་དུ་བྲོས་ཏེ་སོང་།ཁྱེའུ་ཆུང་གིས་མེ་ལ་རྙབས་པ་ལ། བེ་བུམ་ཚིག་འཕྲོ་སྤར་གང་ཐོབ། ཕྱི་མ་དུག་ཚེ(ཚེར)མེ་ཡིས་ཚིགཅེས་པས་བཙུན་མོ་གཉིས་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་ཏེ་གཏོ་ སྒྲོམ་བསྲེགས་པ་དང་།ཡིད་ཀྱི་ཁྱེའུ་ཆུང་ལ་ཚིག་འཕྲོ་སྤར་གང་ཐོབ་ཚུལ་བསྟན་པ་ དང་ཡང〔694ཤ67ན3〕ན་དེ་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁྱེའུ་ཆུང་གིས་བདུད་ཀྱི་མེ་ནང་ནས།བེ་བུམ་ཚིག་འཕྲོ་གཅིག་ཐོབ་པ། སྟོན་པ་ལ་ཕུལ་ཞེས་དང་ཡང〔695ཤ67ན3〕ལས་བེ་བུམ་ཚིག་འཕྲོར་གཟིགསས་པས།ཡི་གེ་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་མ་ཚིག་པར་གསལ་བར་སྣང་། ཞེས་དང་〔695ཤ67ན3〕ལས་ ཡི་གེའི་ས་བོན་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས།འཕྲུལ་གྱི་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་གྱེས་སོ། ཞེས་གསུངས་པས་གསལ་བར་བསྟན་ཡོད་པ་དེ་རེད།ཚུལ་འདི་ཡི་གེའི་ཐོག་མ་ཇི་ལྟར་བྱུང་ བའི་ཁུངས་མཛད་སྲོལ་བྱུང་ཡོད་ནའང་ལེགས་པར་དཔྱད་ན་བདུད་ཀྱིས་གཏོ་སྒྲོམ་དུ་ཡོད་པའི་ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་དང་འབུམ་བསྲེགས་པ་དེ་ཀུན་ཡི་གེ་ཡིན་པ་དང་།དེ་དུས་སུ་ ཡི་གེ་ཡོད་པ་ཡིན་སྟབས་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས་ཤར་བའི་འཕྲུལ་ཡིག་འདི་རྣམས་ཡི་གེའི་ཐོག་མར་བཞག་མི་རུང་བ་མངོན་སུམ་དུ་བསྟན་པ་ཡིན།དེ་ལྟར་ནའང་ཞང་ཞུང་གི་ལོ་ རྒྱུས་ཡོད་པ་ནས་བཟུང་ཡི་གེར་བཀོད་པའི་དཔེ་འདི་ནི་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས་ཤར་བའི་འཕྲུལ་ཡིག་དེ་རྣམས་ཡིན་སྟབས།དུས་རིམ་གོང་མའི་སྔོན་ན་ཡི་གེ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ ལྟོས་པར་ཚུལ་འདི་ནི་ཞང་ཞུང་གི་ཡི་གེའི་ཁུངས་སུ་བརྩི་འོས་པ་ནི་སྨོས་མ་དགོས་པ་རེད།
ཡ་ཐོག་གི་འཕྲུལ་ཡིག་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཞི་བཅུའམ་སུམ་ཅུ་སོ་བརྒྱད་ཡོད་ཚུལ་ཞལ་གསལ་དུ་བསྟན་མོད།ཡི་གེའི་རྣམ་པའམ་བཟོ་དབྱིབས་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཞལ་གསལ་ དུ་བསྟན་པ་འགའ་ཡང་མི་སྣང་ལ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེས་བསྟན་པ་གང་ལ་བཞག་པའི་རྒྱལ་པོ༼ རྒྱ་ཀོང་ཙེ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ༽ཞེས་སུ་གྲགས་པ་དེ་སྐུ་བལྟམས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཏེ། གཟེར་མིག〔ཐོབ་ཁ695ཤ67ན3〕ལས་འཕྲུལ་ཡིག་ཀོང་རྩེ་སུམ་ཅུ་འཁོར་བར་བྲིས་པས།རྒྱ་ཀོང་རྩེ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་པོར་ མིང་དུ་བཏགས་སོ།ཞེས་པ་འདིར༼ཀོང་རྩེ་སུམ་ཅུ༽ཞེས་འཁོད་སྟངས་ལ་དཔྱད་ན་ཡིག་འབྲུའི་བཟོ་དབྱིབས་ལས་ཐ་སྙད་དེ་འདྲ་ཞིག་བྱུང་བ་ལྟར་སྣང་མོད།དངོས་དོན་དུ༼ ཀོང་རྩེའམ་ཀོང་ཙེ༽ཞེས་པ་དེ་ནི༼འཕྲུལ༽གྱི་དོན་ཙམ་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ལ།གནའ་དུས་སུ་ཞང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཤན་སྦྱར་གྱི་ཚིག༼གུ་ལང་གསེར༽ཞེས་པ་ལྟ་བུ་མང་པོ་ཞིག་སྤྱད་ སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར།ཀོང་རྩེ་ཞེས་པའི་ཚིག་འདིའང་དེ་ལྟར་དུ་བྱུང་ཡོད་པར་མངོན།ཡ་ཐོག་གི་འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུའི་སྐོར་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི་རྩ་བར་བསྟན་པའི་ ལུང་དེའི་དགོངས་དོན་གསལ་བར་རྟོགས་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་འདིར་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་གཞུང་རང་གི་ཟུར་བརྒྱན་ཁྱེར་བདེར་བཀོད་པ་ཞིག་ཡོད་པའི〔ཐོབ619ཤ1ན1〕ལས་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས་འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུ་བྱུང་ཚུལ་ནི།
ཀྴ་ཀ་ཁ་ག་ང་ཧ་ཨ་ཨཾ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཨཱོྃ་ལས་བྱུང་།ཨེ་ཅ་ཆ་ཇ་ཉ་ར་བྷེ་ཥྚ་མེ་ཁམས་རཾ་ལས་བྱུང་། ཨོ་ཏ་ཐ་ད་ན་ལ་མྷིང་ས་ཁམས་སྲུཾ་ལས་བྱུང་།ཨུ་པ་ཕ་བ་མ་ཟ་འ་ཨཿཆུ་ཁམས་ཁཾ་ལས་བྱུང་། ཨི་ཙ་ཚ་ཛ་ཝ་ཡ་ཤ་ཞ་རླུང་ཁམས་ཡཾ་ལས་བྱུང་།འབྱུང་ཆུང་སྡེ་ལྔ་ལ་ཀྴ་ཨི་ཨུ་ཨེ་ཨོ་ ཨཾ་ཨཿཥྚ་རླུང་སྡེ་ཆེན་པོ་སྟེ།གསལ་བྱེད་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའོ། ཀ་ཅ་ཏ་པ་ཙ་ཞ་ར་ཧ་དྲག་པོ་ས་སྡེའོ།ཁ་ཆ་ཐ་ཕ་ཙ་ཟ་ལ་ཨ་འབྲིང་བོ་ཆུ་སྡེའོ། ག་ཇ་ད་བ་ཛ་འ་ཤ་བྷི་ཞན་པ་མེ་སྡེའོ།ང་ཉ་ན་མ་ཝ་ཡ་ས་མྷིང་རྔུབ་པ་ནམ་མཁའི་སྡེའོ། སྒྲའི་སྐྱེ་གནས་བརྒྱད་ནི་ཀྴ་ཀ་ཁ་ག་ང་མགྲིན་སྐྱེས་ཤིང་ཁམས་སོ།ཨེ་ཅ་ཆ་ཇ་ཉ་མེ་ ཁམས་རྐན་ནས་སྐྱེས། ཨོ་ཏ་ཐ་ད་ན་ས་ཁམས་ལྕེ་ལས་སྐྱེས། ཨུ་པ་ཕ་བ་མ་ཆུ་ཁམས་མཆུ་ལས་སྐྱེས།ཨི་ཙ་ཚ་ཛ་ཝ་རླུང་ཁམས་སྣ་ལས་སྐྱེས། ཨཾ་ཞ་ཟ་འ་ཡ་ལྕགས་ཁམས་སོ་ནས་སྐྱེས།ཨཿར་ལ་ཤ་ས་མེ་ཁམས་སྤྱི་བོ་ལས་སྐྱེ།ཥྚ་ཧ་ཨ་ བྷི་མྷིང་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་ཁོག་པ་ནས་སྐྱེས་སོ། ། ཐང་བབ་ཀྱི་གོ་རིམ་ནི།ཀ་ཁ་ག་ང་། ཅ་ཆ་ཇ་ཉ། ཏ་ཐ་ད་ན། པ་ཕ་བ་མ། ཙ་ཚ་ཛ་ཝ། ཞ་ཟ་འ་ཡ། ར་ལ་ཤ་ས། ཧ་ཨ་བྷི་མྷིང་།ཀྴ་ཨི་ཨེ་ཨུ་ཨོ་ཨཾ་ཨཿཥྚ། ཞེས་ཤེས་ཐུབ་པ་འདུགགཞུང་འདིའི་རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀར༼ཞ༽དྲག་པོ་ས་སྡེར་བཞག་པ་དང༼ཤ ༽ཞན་པ་མེ་སྡེར་བཞག་འདུག་མོད།སྒྲའི་འགྲེལ་ལ་དཔྱད་ན༼ཤ༽དྲག་པོ་ས་སྡེ་དང༼ཞ༽ཞན་པ་མེ་སྡེར་གཏོགས་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་འདྲ་འདུགལེགས་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་དུ་ མདོ་ལུང་དྲངས་པ་དེའི་ཁུངས་ནི་གཤེན་རབ་མི་ཆེའི་མཛད་མདོ་འབྲིང་བོ་གཟེར་མིག〔ཐོབ་ཁ787ཤ113བ2〕ལས་ ཡིག་འབྲུ་སུམ་ཅུས་བོན་ གྱི་ཁོག་པ་ཕུབ།།མགོ་ཡིས་ལམ་དྲངས་ཤད་ཀྱི་མདོ་ཡང་བཅད། །ཚིག་གིས་བར་ཕྱེ་མི་འཁྲུགས་གསལ་བར་བསྙམས།།གུག་འགྲེང་ན་རོ་ཞབས་ཀྱུ་ཡ་སྟ་ཡིས། །སྐབས་སྦྱར་དོན་དུ་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཏགས།།ཞེས་གསལ་བ་དེ་ཡིན་ལ་མདོ་ལུང་དེའི་དགོངས་དོན་ངེས་པ་ནི༼ཡི་གེ་སུམ་ཅུས་བོན་ཁོག་ཀྱང་ཕུབ༽ཅེས་གསུངས་པ་དེ་ནི་མིང་ གཞིའི་ཡི་གེ་ཀ་ཁ་ག་ང་སོགས་ནས་ཧ་དང་ཨའི་བར་གྱི་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་ཡོད་པར་ངེས་ཤིང་།སྤྱིར་བཏང་སྒྲའི་འདུ་བྱེད་ཅུང་དྲག་པ་ཨ་ ཡིག་དང་།དེ་ལས་ཅུང་ཟད་དམན་པ་འ་ཡིག་དག་ལ་དབྱངས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡོད་སྟབས་དབྱངས་ཡིག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ལས་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་བརྩི་མི་རུང་བ་འདྲ་ཞིག་ཏུ་ སྣང་མོད།ཞང་བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་སུ་ཡི་གེའི་ལུས་དངོས་ཡོད་པ་ལ་གསལ་བྱེད་དང་གི་གུ་དང་ཞབས་ཀྱུ།འགྲེང་བུ། ན་རོ་ལྟ་བུ་ཡི་གེའི་ལུས་རྒྱུན་དུ་གྱུར་བ་ཙམ་ལས་ཡི་གེའི་ལུས་དངོས་མེད་པ་དེ་རིགས་ལ་དབྱངས་ཡིག་གི་ཐ་སྙད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་སྟབས་དོན་ལ་འགལ་བ་གང་ཡང་མེད་པ་ ཡིན།གཟེར་མིག〔ཐོབ་ཁ696ཤ68ན5〕ལས་ཡི་གེའི་ས་བོན་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས། འཕྲུལ་གྱི་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་གྱེས།སྟོན་པའི་ཐུགས་རྗེས་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ དར་ཞིང་རྒྱས་པར་གྱུར།ཅེས་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་དང་དབྱངས་ཡིག་ལྷག་མ་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པ་དེ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པས་འཕྲུལ་གྱི་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་རྩ་ བརྒྱད་དུ་གསུངས་ཡོད་པར་བརྟེན།ཡི་གེ་སུམ་ཅུས་བོན་གྱི་ཁོག་ཕུབ་པར་བཤད་པ་དེའི་དོན་ནི་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་ལ་དགོངས་ཡོད་པ་གསལ་བར་མངོན་ཐུབ་པ་ཡིན།
རིན་ཆེན་གཏེར་ཁྱིམ་དང་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི་རྩ་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སུ་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས་བྱུང་བའི་འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུའི་གྲངས་སུ་བཤད་པ་དེ་དང་གཟེར་མིག་ ལས་འཕྲུལ་ཡིག་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་གྲངས་སུ་བཤད་པ་འདི་གཉིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་འདྲ་ཞིག་ཏུ་སྣང་མོད།དངོས་དོན་དུ་འགལ་བ་གང་ཡང་མེད་པ་ནི་ཀ་ཁ་སོགས་ནས་ཨའི་བར་ གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་ཐམ་པ་དང་།ཀྵ་མགོ་དང་ཥྚ་ཤད་གཉིས་མ་གཏོགས་བྷི་མྷང་ཨི་ཨུ་ཨེ་ཨོ་ཨཿབཅས་དབྱངས་ཡིག་ལྷག་མ་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པ་དང་།དེ་ཀུན་གྱི་ཐོག་ཏུ་ཀྵི་ཥྚི་ གཉིས་བསྣན་པས་འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུར་འགྱུར་བ་སྟེ་དངོས་དོན་དུ་མགོ་ཤད་གཉིས་འཕྲུལ་ཡིག་གི་གྲངས་སུ་བརྩིས་མ་བརྩིས་ཀྱི་ཁྱད་ཙམ་ལས་གཞན་མེད།ཡང་མདོ་ལུང་ལས༼ མགོ་ཡིས་ལམ་དྲངས༽ཞེས་གསུངས་པ་དེའི་དགོངས་དོན་ནི་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པ〔ཐོབ་367ཤ4ན4〕ལས་ཀྵ་ནི་མགོ་ཡི་ལམ་འདྲེན་ཡིན་ཞེས་པ་དང་། རང་འགྲེལ〔445ཤ32ན2〕ལས་དེ་ཡང་ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་ཀྵ་དང་བོད་སྐད་དུ་མགོ་ཞེས་བྱ་སྟེ།ཡི་གེའི་མགོ་ཡི་ལམ་སྣ་འདྲེན་པའི་དང་མའམ་ཐོག་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་གསལ་བ་སྟེ།ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་འོག་འདེགས་དང་ལྡན་པའི་གཡུང་དྲུང་ གི་རིསའདི་ ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་བོད་ཡིག་དབུ་ཆེན་གྱི་ཡིག་མགོ༼༄༅།། ༽ འདི་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་སྣང་། ༼ཤད་ཀྱིས་མདོར་ཡང་བཅད༽ཅེས་པའི་དགོངས་དོན་ནི་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི〔367ཤ4ན5〕ལས༼ཥྚ་ནི་ཤད་དེ་མདོ་ཡང་གཅོད།༽ཅེས་པ་དང་རང་འགྲེལ་གྱི〔445ཤ32ན4〕ལས་ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་ཥྚ་དང་བོད་སྐད་དུ་ཤད་ཅེས་བྱ་སྟེ།ཚིག་གི་མདོ་ཡང་གཅོད་པའི་ནུས་པ་ཅན་ཞེས་པས་བསྟན་པ་སྟེ། ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན༼༽ འདི་ལྟར་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་བོད་ཡིག་དབུ་ཅན་གྱི་ཤད༼།༽འདི་དང་མཚུངས་པ་ཡིན།༼ ཚེག་གིས་བར་ཕྱེ ༽ཞེས་པའི་དགོངས་དོན་ནི་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི〔445ཤ32ན3〕ལས་ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་ཨཿདང་བོད་སྐད་དུ་ཚེག་དྲག་ཅེས་བྱ་སྟེ་ཡས་མར་གྱི་བར་འབྱེད་པར་བྱེད་དོ།།ཞེས་པས་གསལ་བ་སྟེ། ཡིག་གཟུགས་དངོས་ལ༼吕༽འདི་ལྟ་བུ་ཐིག་གྲུ་བཞི་ཉིས་རྩེགས་སུ་ཡོད་པ་འདི་ནི་བོད་ཡིག་དབུ་ཆེན་དུ་ཡིག་འབྲུ་ཕན་ཚུན་བར་ཚེག་ཐིག༼▼༽ འདི་འབྲི་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ་དང་དོན་གཅིག་ཅིང་།བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཡིག་རྙིང་ཏུན་ ཧོང་གི་དཔེ་ལས་བྱུང་བ་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་ཡིག་འབྲུ་ཕན་ཚུན་བར་གཅོད་པའི་ཚེག་ལ་རྟགས ༼ ：༽ འདི་བཞིན་ནག་ཐིག་ཉིས་རྩེགས་སུ་བྲིས་པ་དང་སྐབས་འགར་འབྲུ་ཕན་ཚུན་བར་གཅོད་པ་ལ་ ནག་ཐིག་རེ་ལས་མེད་ནའང་ཚིག་དོན་གྱི་མཚམས་འབྱེད་པའི་ཆེད་དུ་ནག་ཐིག་ཉིས་རྩེགས་ སུ་འབྲི་སྲོལ་བྱུང་ཡོད་པ་དཔེར་ན་ཏུན་ཧོང་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་རྙིང་གི〔p1 580ཕ51〕ལས་བཙན་པོ：དབྱརད：ལྟམ：གྱྀ་ར་སྔོན་ན་བཞུག་སྟེ། དགུན་ཉ་མངས་ཚལ：དུ་ གཤེགས་ཞེས་པས་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡིན།༼སྐབས་སྦྱོར་དོན་དུ་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་ཤེས་བཏགས།༽ ཞེས་པའི་དགོངས་དོན་ནི་སྐབས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་གོང་གསལ་གྱི་མགོ་འདྲེན་དང་།མདོ་ གཅོད། ཚེག་དྲེག་འདི་གསུམ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། གཞན་ཡང་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི〔367ཤ4ན5〕ལས་བྷི་ནི་ར་སྟ་མྷང་ཡ་སྟ། ཨི་ནི་གུ༼ གི༽གུ་ཨུ་ཞབས་སྐྱུ༼ཀྱུ༽། ཨེ་ནི་འགྲེང་བུ་ཨོ་ན་རོ། ཨཾ་ནི་མ་བཞག་ཐིག་ལེ་ཡིན།ཞེས་པ་དང་དེའི་རང་འགྲེལ〔446ཤ32ན4〕ལས་དེ་ཡང་ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་བྷི། རྟག་གཟིགས་སྐད་དུ་རི། བོད་སྐད་དུ་ར་སྟ།ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་མྷང་། རྟག་གཟིགས་སྐད་དུ་ལི། བོད་སྐད་དུ་ཡ་སྟ་ཞེས་སོ། །ཞེས་པ་དང་ཡང〔447ཤ33ན3〕ན་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཀམ་སོགས་སྦྱོར་བའི་དོན་དུ་ཨམ་ཞེས་ཏེ།མ་བཞག་པ་ ཐིག་ལེར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།ཞེས་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་སྐབས་སྦྱོར་གྱི་དོན་གང་ཡིན་ པ་དང་།བྷི་དང་མྷང་དུ་གྲགས་པ་དེ་རྣམས་ར་སྟ་དང་ཡ་སྟའི་མིང་ཡིན་པའང་ཤེས་ཐུབ་པ་ ཡིན།ལེགས་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད〔པེ159ཕ16〕ལས་ དང་པོ་དག་པ་ལྷའི་ཡི་གེ་སྟག་གཟིག་སྤུངས་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར།དེ་ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་རྒན་ དུ་བསྒྱུར། དེ་སྨར་སྦྲག་ཏུ་བསྒྱུར།ཞེས་པ་སོགས་ཀྱིས་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེས་མཛད་པའི་འཕྲུལ་ གྱི་ཡི་གེ་དེ་ནི་སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་ཅེས་པར་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད།
སྟག་གཟིག་སྤུངས་ཡིག་གི་སྐོར།
སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་དེ་ལས་ཞང་ཞུང་གི་ཐོག་མའི་ཡིག་གཟུགས་བྱུང་བའི་ཚུལ་གསུངས་ཡོད་འདུག་པ་འདི་ནི་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་བོན་པོ་ཚོས་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེ་གང་དུ་སྐུ་ འཁྲུངས་ཤིང་།ཁོང་གིས་བོན་བསྟན་པའི་གནས་ཀྱི་གཙོ་བོ་འོལ་མོ་ལུང་རིང་དུ་གྲགས་པ་དེ་སྟག་གཟིག་གི་ཡུལ་དུ་ཡོད་པར་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པ་དེའི་ལུགས་སུ་བྱས་ཏེ་སྐབས་ འདིར་ཡང་སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་དེ་ཞང་ཞུང་ཡིག་རྒན་གྱི་ཁུངས་སུ་བཤད་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས།གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་འགའ་ཡང་མེད།ཆོས་ཀྱི་ལུགས་སུ་ལེགས་སྦྱར་ལ༼ ལྷའི་སྐད༽ཅེས་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་པ་དེའི་ཤན་ཞུགས་ནས།འདིར་དག་པ་ལྷའི་ཡི་གེ་ཞེས་ཆེ་བརྗོད་པ་བཅས་ཏེ་བཤད་ཡོད་པའང་གསལ་པོར་མཐོང་ཐུབ།གང་ལྟར་ཡང་བཤད་ཚུལ་དེ་ནི་ མངོན་སུམ་གྱི་རིག་པ་དང་འགའ་བ་ཞིག་ཏེ།སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་ཏུ་གྲགས་པའི་ཡིག་གཟུགས་འདི་ནི་དེང་དུས་རྒྱ་གར་དུ༼ཨུདྡྷུ༽ཞེས་བྱ་བར་ཨ་རབ་དང་པར་སིག་གི་ ཡུལ་སོགས་ཁ་ཆེའི་མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་ཡིག་གཟུགས་འདི་ལ་ཟེར་བ་ཡིན།སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་ལ་དབྱངས་གསལ་གྱི་རྩ་བ་ ཤིན་ཏུ་ཉུང་ངུ་ཞིག་ལས་སུམ་ཅུའི་གྲངས་མེད་ཅིང་།
ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་རྒན་ལ་གསལ་བྱེད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ལུས་ལྟ་བུ་སུམ་ཅུ་དང་དབྱངས་རྟགས་ རྒྱན་ཆ་ལྟ་བུ་བཞི་རུ་གྲངས་ངེས་པ་དང་།སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་ཏུ་དབྱངས་དང་ འདོགས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ཡི་གེའི་རང་ལུས་ཡིན་པ་ལས།སྟེང་འོག་ཏུ་སྦྱོར་སྲོལ་མེད་ ལ་ཞང་ཞུང་ཡིག་རྒན་གྱི་དབྱངས་དང་འདོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ལུས་ཀྱི་མཛེས་རྒྱན་ བཞིན་སྟེང་འོག་གང་འོས་སུ་སྦྱོར་དགོས་པ་དང་།སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་དེ་གཡས་ ངོས་ནས་གཡོན་ངོས་སུ་འབྲི་དགོས་པ་དང་ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་རྒན་ནི་ཡིག་རིགས་གཞན་དག་ ལྟར་གཡོན་ངོས་ནས་གཡས་ངོས་སུ་འབྲི་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་།སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་ལ་ དམིགས་བསལ་གྱི་ཡིག་མགོ་འབྲི་བའི་སྲོལ་མེད་ལ།ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་རྒན་དུ་ཤོག་ལྡེབ་ རེ་བཞིན་ཡིག་མགོ་འབྲི་དགོས་པ་དང་།སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་ལ་ཚིག་ཕན་ཚུན་མཚམས་ གཅོད་པ་ཙམ་ལས་དམིགས་བསལ་གྱི་ཚེག་འབྲི་སྲོལ་མེད་ལ།ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་རྒན་དུ་ཚིག་ ཕན་ཚུན་མཚམས་གཅོད་པའི་ཆེད་ཚེག་ཡོད་པ་སོགས་ཕྱོགས་ཀུན་ནས་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཧ་ ཅང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་ངེས་པ་ནི་ཡི་གེ་ལ་ཆ་རྒྱུས་རྩ་བ་ནས་མེད་པའི་བློ་གསར་བ་ ཞིག་གིས་བལྟས་ནའང་གསལ་བོར་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡོད།དཔེར་ན་བོད་སྐད་དུ༼ཞིང་བཟང་མི་ཡི་ ནོར་བུ་ཡིན། ༽ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་སྒྲུབ་དེ།ཞང་ཞུང་གི་སྐད་དང་ཡིག་རྒན་གྱི་འབྲི་ཚུགས་སུ་ཞེས་པ་འདི་ལྟར་དུ་བྱུང་ལ་ཚིག་སྒྲུབ་དེ་པར་སིག་གི་སྐད་ཡིག་ཏུ་ཞེས་གཡས་ངོས་ནས་གཡོན་ཕྱོགས་སུ་འབྲི་ཀློག་བྱེད་དགོས་པ་དང་།ཡི་གེའི་འབྲི་གཟུགས་ལ་ དཔྱད་ནའང་རྣམ་པ་རྩ་བ་ནས་མི་འདྲ་བ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཐུབ་པ་ཡོད།
སྤྱིར་ཞང་ཞུང་གི་སྐད་ལ།ཞང་ཞུང་སྨར་གྱི་སྐད་དང་དར་མའི་སྐད། དིར་མའི་སྐད། དར་མ་དིར་གྱི་སྐད།གུ་གེའི་སྐད་དང་ཕལ་པོ་གླང་གི་སྐད་སོགས་མི་འདྲ་བ་འགའ་རེ་ཡོད་པ་ལས་གཟུགས་སྨར་གྱི་སྐད་ནི་ཞང་ཞུང་དབུས་ཀྱི་སྐད་དེ་ཞང་ཞུང་གི་སྐད་རིགས་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་དང་།གུ་གེའི་སྐད་ནི་ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་སྐད་དང་། གཞན་དར་མའི་སྐད་ནི་ཞང་ཞུང་ལྷོ་པ་དང་།དིར་མའི་སྐད་ནི་ཞང་ཞུང་བྱང་བ།དར་མ་དིར་ ནི་ཞང་ཞུང་སྟོད་སྨད་ཕལ་པའི་སྤྱི་སྐད་དུ་ངོས་འཛིན་སྲོལ་ཞིག་བྱུང་ཡོད།
ཞང་ཞུང་གི་སྐད་རིགས་ལ་མི་འདྲ་བ་འགའ་རེ་བྱུང་ཡོད་པར་བརྟེན།ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་གཟུགས་ ལའང་མི་འདྲ་བ་འགའ་རེ་བྱུང་ཡོད་པ་ནི་སྨོས་མ་དགོས།ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་གཟུགས་མི་ འདྲ་བ་འགའ་རེ་བྱུང་མྱོང་བའི་ནང་ཚན་དུ་ཞང་ཞུང་གི་དྲག་ཡིག་ཅེས་པ་ཞིག་བྱུང་ ཡོད་པའི་ཚུལ་ནི་འབེལ་གཏམ་ལུང་གི་སྙིང་པོ〔ཤ37ཕ20〕ལས་ གཞན་ཡང་ཞུང་ཞུང་གི་དྲག་ཡིག་ཅེས་པའང་ཡོད་པའི་དཔེ་རིས་ཀྱི་རྒྱུན་ཡོད་པ་ནི་ སྔར་ཞང་ཞུང་གི་སད་ནེ་གའུས་བོད་རྒྱལ་གྲི་གུམ་གྱི་དུས་སུ་རྟ་ནག་དུང་ཕོར་དུ་ གཏེར་དུ་སྦས་དུས་ཞང་ཞུང་གི་དྲག་ཡིག་དང་བོད་ཡིག་འདྲེས་མར་གྱི་ཐོག་ཏུ་བྲིས་པ་ ཕྱིས་ཉིད་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་གུ་རུ་རྣོན་རྩེས་གཏེར་ཐོན་པ་དེ་ཁོང་གི་གཏེར་སློབ་ གཉལ་སྟོན་གཞོན་ནུ་འབུམ་གྱིས་གཏེར་དཔེའི་ཐོག་ནས་དཔེ་བཤུས་པ་ཡིན་ཏེ།མ་རྒྱུད་ སངས་རྒྱས་རྒྱུད་གསུམ་གྱི་འགྲེལ་བ་གཏེར་མ་ལས།སྤྲུལ་སྐུ་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ བདག་བཙུན་པ་གཞོན་གྱིས་ཞུས་ནས། དར་དཀར་དངོས་ལ་བྲིས།མ་དཔེ་ལ་ཞང་ཞུང་དྲག་ཡིག་འདི་འདྲ་དང་།བོད་ཡིག་འདྲེས་མར་སྣང་ངོ་ཞེས་དང་འགྲེལ་གྱི་དབུ་འཆད་ལས།ཞང་བོད་འདྲེས་མ་ལ་བོད་ཡིག་མང་བར་འདུག ཞང་ཡིག་ཀྱང་ཀ་ཁ་སྣང་བ་ལ་ལེགས་པར་བརྟགས་པས་མི་ཁྲོལ་བ་མ་བྱུང་།ཞེས་གསུངས།ཞང་ཞུང་གི་དྲག་ཡིག་འདི་གཏེར་དཔེ་དར་དཀར་ངོས་ལས་གཞོན་གྱིས་བཤུས་པའི་དཔེ་དེ་ཉིད་ལས།བླ་མ་གཡུང་དྲུང་སྙིང་པོས་བྲིས་པ་འདི་ལྟར།
ཚུལ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཞང་ཞུང་གི་ཡི་གེའི་ཚུལ་རྣམས་གསལ་བར་ཤེས་ཐུབ་པར་མངོན།ཞེས་ཞང་ཞུང་དྲག་ཡིག་གི་འདྲ་དཔེ་འདི་འདྲ་དཔེ་རྙིང་མའི་དཔེ་དེབ་ཞིག་རང་རེའི་དབང་ པོའི་མངོན་སུམ་དུ་བསྟན་ཡོད་པ་གོང་གསལ་ལོ།
བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཨ་མདོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཁས་པ་ཚེ་རིང་ཐར་ལགས་ནས༼བོད་ཡིག་གི་འབྱུང་གཞིར་གསར་དུ་དཔྱད་པ༽ཞེས་པའི་རྩོམ་བྲིས་ཤིག་བཀོད་འདུག་པ་དེའི་ནང་དུ་ བོད་ཡིག་ཐོག་མའི་འབྱུང་ཁུངས་ཞང་ཞུང་གི་སྨར་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡིན་པ་དང་སྨར་ ཆུང་གི་འབྲུ་ཚུགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའི་དཔེ་དགོན་རྙིང་འགར་ཞང་བོད་ཤན་སྦྱར་གྱི་ ཡིག་ཆ་མངོན་མཐོང་དུ་ཡོད་པ་ལས་བླངས་ཚུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་བཅས་ཏེ་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་གྱི་ཀ་དཔེ་ཞིག་བཀོད་ཡོད་པ་གཤམ་གསལ།
གཞན་ཡང་དེ་དག་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་གཟུགས་སུ་གྲགས་པ་རང་རེར་མཐོང་མྱོང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཅི་རིགས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྨོས་མ་དགོས་ནའང་ཞང་ཞུང་ཡིག་རྒན་དུ་ གྲགས་པའི་ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་ལྟེ་བ་དེ་ནི་ཞང་ཞུང་གི་སྒྲའི་དོན་སྡེབ་སྣང་གསལ་སྒྲོན་མེ་ཞེས་སུ་གྲགས་པའི་ཡིག་ཆ〔ཐོབ1ཕ1–6〕དེའི་ དབུར་ཞང་ཞུང་འཕྲུལ་ཡིག་གི་ཀ་དཔེ་ཆ་ཚང་ཞིག་བཞུགས་ཡོད་པ་དེ་ནང་དུ་ངེས་སམ་སྙམ། ཚུལ་དེ་ལ་ངེས་ཤེས་རྙེད་ཐུབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ནི་ཞང་ཞུང་ཁྱུང་ ལུང་གི་རྒྱལ་པོ་ལིག་མི་རྐྱའི་ཕྱག་ཐམ་སྨན་རིའི་བླ་བྲང་གི་ནང་རྟེན་དུ་བཞུགས་ ཡོད་པ་དེའི་ངོས་སུ་ཞང་ཞུང་ཡིག་རྒན་གྱི་ཚུགས་སུ༼ཁ་ཚན་པ་ཤང་ལིག་ཞི་ར་ཙ༽ཞེས་ བྱ་བའི་ཡིག་འབྲུ་བརྒྱད་དེ།བོད་སྐད་དུ༼ཐམས་ཅད་དབང་བསྒྱུར་སྲིད་པའི་རྒྱལ་པོ༽ ཞེས་བཀོད་པའི་ཕྱག་ཐམ་ད་ལྟའི་དུས་སུའང་སྨན་རི་བའི་རྟེན་སྒམ་དུ་དངོས་སུ་མཇལ་ རྒྱུ་ཡོད་པས་ཤེས་ཐུབ་ལ།གནའ་དུས་ཀྱི་ཕྱག་ཐམ་ཕལ་མོ་ཆེ་ནི་རྒྱལ་པོ་གོང་རིམ་མམ་ བླ་ཆེན་གོང་རིམ་གྱི་དུས་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་སུ་ཞིག་གིས་བེད་སྤྱོད་གནང་ བ་དེ་རང་གིས་གསར་དུ་བཟོས་པའི་ཕྱག་ཐམ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བ་ཡིན་སྟབས།ལིག་མི་རྐྱའི་ ཕྱག་ཐམ་འདིའང་ཁོང་གི་སྔོན་རོལ་དུ་བྱུང་བའི་རྒྱལ་པོ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་ཐམ་ ཡིན་པ་ཤིན་ཏུ་སྲིད་ལ།ཕྱག་ཐམ་ནང་གི་ཡིག་གཟུགས་དེའང་ཆེས་སྔ་བའི་ཡིག་གཟུགས་ ཤིག་ཡིན་པའང་ཤུགས་ཀྱིས་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡིན།
ལིག་མི་རྐྱའི་ཕྱག་ཐམ་ནང་གི༼ཁ་ཚན་པ་ཤང་ལིག་ཞི་ར་ཙ༽ཞེས་པའི་ཡིག་འབྲུ་བརྒྱད་པོའི་ གོ་དོན་བོད་སྐད་དུ༼ཐམས་ཅད་དབང་བསྒྱུར་སྲིད་པའི་རྒྱལ་པོ༽ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ལ་ འཇུག་ཅིང་ཕྱག་ཐམ་འདི་དུས་རིམ་གཉིས་པའི་ནང་གི་ཞང་ཞུང་ཁྱུང་ལུང་དངུལ་མཁར་གྱི་ རྒྱལ་པོ་ལིག་མི་རྐྱའི་ཡིན་པ་སྐད་དུ་གྲགས་མོད།དངོས་དོན་དུ་ཞང་ཞུང་གི་སྐད་དུ༼ ལིག་མི་༽དང༼ལིག་ཞི༽ཞེས་པ་དག་བོད་སྐད་དུ༼ སྲིད་པ་༽ལ་འཇུག་པ་དང་།༼རྐྱ༽ཞེས་པ་ནི༼རྗེ་༽ཞེས་པ་སྟེ།༼ལིག་མི་རྐྱ༼ཞེས་པའི་ མཚན་དོན༼སྲིད་པའི་རྗེ༽ཡིན་སྟབས།མཚན་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་མངའ་དབང་ཆེ་བའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་མཚན་ཞིག་ལས་སྐུ་སྒེར་གྱི་མཚན་མིན་པས་ཕྱག་ཐམ་འདི་ནི་ཕལ་ཆེར་ དུས་རིམ་གཉིས་པའི་སྐབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནས་རིམ་པར་བརྒྱུད་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་ སྲིད། ཞང་ཞུང་གི་སྨར་ཡིག་གམ་ཞང་ཞུང་ཡིག་རྒན་དུ་གྲགས་པ་དེའི་ཡིག་གཟུགས་ནི་ གཤམ་གསལ།ཞུང་སྨར་གྱི་སྐད་དང་ཞང་ཞུང་ཡིག་རྒན་གྱི་སྡེབ་སྦྱོར་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའི་ཚུལ་དེ་བོན གྱི་ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་ཀུན་ལ་མཁས་པའི་རྩེར་སོན་པ་དཔལ་ལྡན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ༼སངས་རྒྱས་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པའི་ལེགས་བཤད་སྐལ་བ་བཟང་པོའི་མགྲིན་རྒྱན་རབ་གསལ་ཆུ་ཤེལ་ནོར་བུའི་དོ་ ཤལ༽ཞེས་བྱ་བའི་དབུའི་མཆོད་བརྗོད་དུ་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་དུ་བཞུགས་ཡོད་པ་བཅས་ལ་གཟིགས་གནང་ཞུ།།

ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་ལས་དྲངས།