གྲུབ་མཐའི་རྒྱལ་པོ་སངས་རྒྱས་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ནི། རྣམ་འདྲེན་བརྒྱད་པ་རྒྱལ་བ་གཤེན་རབ་མི་བོ་དེ་ཉིད་ལས་བྱུང་ཞིང༌། དེ་ཡང་རྟག་གཟིགས་འོལ་མོ་ལུང་རིང་གི་ཡུལ་དབུས། སྐུ་མཁར་བར་པོ་སོ་བརྒྱད་དུ་ཡབ་དམུ་རིགས་རྒྱལ་བོན་ཐོད་དཀར་དང༌། ཡུམ་ཡོ་ཕྱི་རྒྱལ་བཞད་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ཕྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་མི་ལོ་༡༦༠༡༧ཤིང་ཕོ་བྱི་བའི་ལོར་སྐུ་བལྟམས། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྤེལ་བ། རྣམ་པར་འདུལ་བ། རྣམ་པར་འདྲེན་པ། རྣམ་པར་ངེས་པ། རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ། རྣམ་པར་འཇོམས་པ། རྣམ་པར་རྒྱལ་བ། རྣམ་པར་རིག་པ། རྣམ་པར་དབེན་པ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ། རྣམ་པར་གྲུབ་པ་བཅས་མཛད་ཆེན་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བོན་བསྟན།

རྒྱལ་པོ་ཁྲི་དར་མས་བསྟན་པ་བསྣུབས་ཞེས་བཤད་པའི་རྒྱལ་རབས་དང་ཆོས་འབྱུང་རྣམས་ཀྱི་ཁུངས་རྙིང་ཤོས་ནི“སྦ་བཞེད”ཡིན་ལ། དེ་ཡང《སྦ་བཞེད་ཞབས་བཏགས་མ》ཞེས་པ་ལས་འབྱུང་། ཞབས་བཏགས་མ་ཞེས་པ་འདི་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་མཇུག་ཏུ་བྲིས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་དེའི་ནང་ལྷ་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་དང་། ལྷ་བཙུན་བྱང་ཆུབ་འོད། ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་གསུམ་གྱི་མིང་བྱུང་བ་མ་ཟད་དུས་འཁོར་གྱི་རྩིས་ཞེས་པའི་མིང་ཚིག་འབྱུང་བ་ལས་ཤེས་ཐུབ། དེར་བརྟེན་ལོ་རྒྱུས་འདི་ཡིག་ཆ་དང་ངག་རྒྱུན་རྙིང་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་བྲིས་པ་ཡིན་ངེས་ཀྱང་བཙན་པོ་ཁྲི་དར་མ་འདས་ནས་ཕལ་ཆེར་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་བྲིས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་རེད།

གཡུང་དྲུང་བོན་ལ་ཡང་གྲུབ་མཐའ་གཞན་དག་དང་འདྲ་བར་སོ་སོའི་བསྟན་པ་ལ་མཛད་རྗེས་རླབས་ཆེན་འཇོག་མཁན་གྱི་སྐྱེས་བུ་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བ་བྱོན་ཡོད་ལ། སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་དེ་དག་གི་མཛད་པ་རྗེས་དྲན་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གར་སྟེགས་ཐོག་ཏུ་འོད་སྟོང་འབར་བའི་ཆེད་དུ་ཕྱི་རབས་པས་དམ་པ་དེ་དག་གི་མཛད་རྣམ་ཐོར་བུ་བཀོད་ནས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་ལ་བརྒྱུད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་ཆགས་ཡོད། སྔོན་བྱོན་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་ལ་ཡང་རིགས་གཉིས་སུ་དབྱེ་རུང་བ་སྟེ་དམ་པ་རང་གིས་དངོས་སུ་བྲིས་པའི་རྣམ་ཐར་ལོ་རྒྱུས་ལ་རང་རྣམ་ཞེས་པ་དང་དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་ཕྱི་རབས་པས་དམ་པ་དེའི་སྐུ་ཚེའི་འཕེལ་རིམ་རྣམས་ངག་སྒྲོས་ལ་གཞིར་བཞག་ནས་བྲིས་པའི་རྣམ་ཐར་དང་གཉིས་སོ། །

བདེ་ཆེན་རྒྱལ་པོ་ཀུན་བཟང་རྒྱལ་བ་འདུས།། མི་བརྗེད་གཟུངས་ལྡན་ཤེས་རབ་སྨྲ་བའི་སེང།། འཛམ་གླིང་བོན་གྱི་གཙུག་རྒྱན་མཉམ་མེད་པ།། ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།། ཞེས་རང་རེའི་ཞྭ་དཀར་རིང་ལུགས་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་ཀུན་མཆོད་པའི་གནས་དང་བཀུར་བའི་ཞིང་དུ་གྱུར་པའི་སྙིགས་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་མཉམ་མེད་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གི་བསྟོད་ཕྱག་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བསྔགས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཛད་བྱང་མ་གསལ་བས།  སུ་ཞིག་གིས་བརྩམས་པ་ཡིན་མིན་འཐད་ཁྲུན་ཐག་བཅད་ནས་གསུང་མི་ཐུབ་པ་དང།  རང་གཞན་གྱི་མཁས་གྲུབ་གང་ཞིག་གིས་ཕུལ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྐོར་གསུང་སྲོལ་མི་འདྲ་བ་ཡང་སྣང་བར་བརྟེན།

དཔྱད་རྩོམ་འདི་ནི་ཁོ་བོས་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་སེ་ནེལ་གོ་རུབ་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྲིས་པ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བོན་ལ་ཞིབ་འཇུག་མཛད་མཁན་ཨང་དང་པོ་དེ་ཡིན་ལ། ཁོང་གི་བརྩམས་གནང་མཛད་པའི་ལྗགས་རྩོམ་རྣམས་ད་ལྟ་བོད་རིག་པར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་བལྟ་ཀློག་བྱ་དགོས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཁོང་གི་ལྗགས་རྩོམ་གྱི་གྲས་སུ་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱས་པ༼གཟི་བརྗིད༽ཀྱི་གལ་ཆེའི་ལེའུ་ཁག་གཅིག་དབྱིན་ཡིག་ཏུ་ཕབ་སྒྱུར་གནང་བ་དེ་ཡང་ཚུད་ཡོད། ༼གཟི་བརྗིད༽ནི་དོན་དངོས་ཐོག༼གཟེར་མིག༽ཅེས་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་མཛད་པ་འབྲིང་བསྡུས་དེ་རྒྱས་པར་སྤྲོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།

དེ་ཡང་རྒྱལ་བོ་གླང་དར་མར་གྲགས་པ་འདི་ཉིད་བོད་སྤྱི་ལ་དབང་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་རབས་མཐའ་མ་ཞེ་གཅིག་པ་དེ་ཡིན།རྒྱལ་བོ་འདིས་ཆབ་སྲིད་ཐོག་ནས་མངའ་བསྒྱུར་བ་ནས་བཟུང་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་མ་ཤར་བར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་སྐོར་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་ཧ་ཅང་ཉུང་བ་དང་།ཕྲན་བུ་ཡོད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཟང་ཟིང་ཡིན་པར་བརྟེན་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཚགས་ཅིག་རྩོམ་འབྲི་བྱེད་པ་ཆེས་དཀའ་བར་འདུག དེ་མ་ཟད་རང་རེའི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཚང་མ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་སོང་སྟབས་རྩོམ་པ་པོའི་མཐོང་སྣང་གཙོ་ཆེ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆེ་བ་དང་དེའི་སྦྱིན་བདག་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་བློན་སོ་སོས་ཆོས་སྤྱོད་ཚུལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཙམ་ལས་དེའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དངོས་གནས་དང་དུས་སྐབས་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་ཕལ་ཆེར་རྩ་བ་ནས་བྲིས་མེད་པ་ལྟ་བུ་རེད།

གསལ་བཤད་ཀྱི་གཏམ། ལོ་རབས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཁད་ཀྱིས་འཁོར་བའི་ནང་དོ་ཕོག་ཆེན་པོ་གསུམ་བྱུང་ཞིང་། སྐབས་དེ་དུས་ཡོད་ཚད་མེ་ཆུ་ས་རླུང་གང་གི་ཞལ་དུ་བཙན་གྱིས་བསྟབས་ཀྱང་སླར་ལས་དབང་ཞིག་གིས་འགྱེལ་ས་ནས་འགྲེང་མྱོང་བའི་རི་བོ་གངས་ཅན་པའི་མེས་པོའི་སྙིང་ནོར་སྟེ། ཞང་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་འདི་ལ་དེ་སྔོན་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་བྱ་བ་ཁོ་ནས་མི་ཚེའི་འདུ་བྱེད་རྫོགས་ལ་ཉེ་བར་སླེབས་པའི་འཛམ་གླིང་ཤེས་ལྡན་གྲངས་ལས་འདས་པས་བོད་དང་བོན་གྱི་བྱུང་རབས་ལ་ཞིབ་མདོག་གི་བསྡོམས་ཚིག་སྣ་ཚོགས་བཀོད་ཡོད་ཀྱང་། དེང་སྐབས་མདོ་དབུས་སྟོད་སྨད་ཀུན་གྱི་ས་འོག་དང་གད་ཕུག་གནའ་ཤུལ་སོགས་ནས་དངོས་རྫས་དང་ཡིག་རྙིང་སོགས་ལོ་ལྟར་གསར་དུ་ཐོན་དང་འཐོན་བཞིན་ཡོད་སྟབས། སྔར་བཤད་པ་དེ་དག་ཕལ་མོ་ཆེ་ཡང་ལོ་ཚིགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཕྱིར་བསྣུར་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་ཡོད། དེ་ལྟར་ན་ད་ལྟའི་ཆར་ང་ཚོའི་མེས་པོའི་ཆོས་རིག་འདིའི་ཡ་མཐའི་ལོ་རབས་ཀྱི་ཕུག་ཐག་ག་ཚད་ཡོད་མེད་དེ་ཞིབ་འཇུག་པ་ལ་མཚོན་ན་ད་དུང་དཔྱད་གཞིའི་གནས་སུ་ལྷགས་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་བརྗོད་བྱའི་ཟབ་ཚད་ལའང་བརྒྱ་ཆ་དགུ་ཐམ་པ་ད་དུང་མུན་ནག་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་ནི་ཁོ་ཚོས་བྲིས་པའི་ཀློག་དེབ་ཁག་ལས་ཤེས་ཐུབ།

དཔྱད་རྩོམ་འདིའི་རྩོམ་པ་པོ་མཁས་དབང་རི་ཀི་ཐུབ་བསྟན་མཆོག་ནི། སྤྱི་ཚོགས་དང་ཆོས་ལུགས་རིག་པའི་ཉམས་ཞིབ་ལ་ཐུགས་སྣང་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཕིན་ཡུལ་ཧེལ་སིང་ཀིའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་རིག་གཞུང་སྡེ་ཚན་ནང་བོད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཕིན་ཡུལ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཉམས་ཞིབ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཉམས་ཞིབ་དུས་དེབ་༼ཧི་མ་ལ་ཡན་ཌི་སི་ཀོ་ཝི་རི་༽ཞེས་པའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་སོ།

གངས་སེང་། གསང་སྔགས་འཆང་བ་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ་དག་ཞིང་འོལ་མོ་ལུང་རིང་ཞེས་པ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཁམས་སུ་ཡོད་པ་དང་། དེར་སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་ལོར་༼༡༦༠༡༧༽སངས་རྒྱས་གཤེན་རབ་མི་བོ་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་གིས་མཛད་ཆེན་བཅུ་གཉིས་དང་མཛད་ཕྲན་དྲུག་བཅུའི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ་མཐར་གཤེན་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གཉིས་མི་ལོ་བརྒྱད་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བཤད་པས་དེ་ དག་གི་ཚུལ་ཀུན་མཁྱེན་ཤར་རྫ་པའི་གསུང་འབུམ་དང་། སྐྱབས་རྗེ་ཡོངས་འཛིན་རིན་པོ་ཆེའི་གསུང་འབུམ་དག་ལ་གཟིགས་ན་ཞིབ་ཕྲར་མཁྱེན་ཐུབ། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསམ་ཀྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བློ་ཡི་འཁྱེར་སོ་ལ་གཞིགས་ན་མི་ སྲིད་པ་དང་མི་འོས་པ་གཏན་ནས་མིན། སྟོན་པ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུ་འཇིན་རྟེན་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་བཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གང་ཟག་ཕལ་པ་དང་གཏན་ནས་མི་འདྲ་བ་དང་། དེ་དག་གི་བསམ་ཚུལ་ལས་འདས་པའི་མཛད་འཕྲིན་ཞིག་སྐྱོང་རྒྱུ་ཡོད་དགོས་པ་དོན་ དངོས་ཡིན། ས་ཐོབ་འཕགས་པ་ལའང་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སྤྲུལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པར་བཤད་པ་དེ་དག་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པའི་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་འདོད་ཀྱིན་ཡོད།